WORK-LIFE BALANCE

Osiągnięcie i zachowanie równowagi pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym jest dosyć trudne, szczególnie pracując zdalnie. Ponieważ dom to miejsce prywatne, gdzie opiekujemy się dziećmi, gotujemy, sprzątamy, spędzamy nasz wolny czas, ale równocześnie też pracujemy. Jak zatem utrzymać balans pomiędzy życiem prywatnym i zawodowym? Nie jest to oczywiście rzecz prosta, ale kluczowa i jak najbardziej możliwa do realizacji.

Zacznę od tego, iż na początku lat 70 XX wieku amerykańscy naukowcy robiąc badania wśród pracowników różnych przedsiębiorstw, zwrócili uwagę na alarmujące zjawiska, takie jak: znaczny spadek efektywności, kreatywności oraz zaangażowania przy wydłużającym się czasie pracy, a także stale powiększającą się liczbę nieobecności ze względu na problemy zdrowotne, wynikające z przyczyn psychosomatycznych. Powodem wspomnianych powyżej sytuacji był brak równowagi i harmonii w życiu konkretnych osób, czyli zaburzone work-life balance.

Pracoholizm? To także nie jest właściwy kierunek.

Jeśli na swój służbowy telefon zerkasz nawet przy wigilijnym stole, a laptopa uruchamiasz na wakacjach z rodziną, to wyraźny znak, że z Twoim work-life balance ewidentnie nie jest najlepiej. Są przecież miejsca i chwile, w których trzeba odciąć się od pracy, aby nie umknęły nam rzeczy naprawdę istotne – takie, jak na przykład kontakt z bliskimi nam ludźmi.

Czym jest work-life balance i na czym tak naprawdę polega?

Zasadniczo rzecz biorąc, jest to koncepcja zarządzania czasem, stawiająca za cel odnalezienie równowagi pomiędzy karierą i pracą a życiem prywatnym – rodzinnym i towarzyskim. To stan, w którym nasze życie zawodowe i prywatne tworzą spójną całość, służąc naszym celom i oczekiwaniom oraz są zgodne z naszymi zasadami.

Główna idea WLB stanowi swego rodzaju odpowiedź na pojawiające się problemy społeczne – takie, jak pracoholizm czy wypalenie zawodowe. Ideałem natomiast jest stan, w którym wszystkie te działania są kompatybilne i tożsame z naszymi podstawowymi wartościami i sprzyjają realizacji naszej wizji.

Korzyści stosowania work-life balance z perspektywy pracowników i przedsiębiorców.

• Spadek częstotliwości konfliktów rodzinnych.
• Poprawa ogólnej kondycji psychicznej i fizycznej.
• Zoptymalizowane dysponowanie czasem.
• Jednoczenie i konsolidacja celów pracownika z celami pracodawcy.
• Ustabilizowanie zatrudnienia.
• Spadek nieobecności w pracy.
• Polepszenie renomy organizacji.
• Wzrost usatysfakcjonowania klientów.

Myśl przewodnia inicjatywy work-life balance.

W pewnym momencie sami pracodawcy zauważyli, że ilość przepracowanych godzin w paradoksalny sposób wcale nie wpływa pozytywnie na efektywność. Pracownicy, którzy bez przerwy pracowali w ponad standardowym wymiarze czasu, byli coraz mniej zaangażowani i kreatywni.

Tymczasem zgodnie z ideą work-life balance, każdy potencjalny pracodawca powinien doceniać swego pracownika (o ile ten oczywiście prawidłowo wypełnia swoje zadania i obowiązki), a także dbać o jego dobre samopoczucie i zadowolenie z pracy. Dlatego eksperci zajmujący się psychologią pracy postarali się właśnie odnaleźć idealne rozwiązanie, które pomogłoby odnaleźć równowagę pomiędzy życiem zawodowym i tym prywatnym.

Błędne pojmowanie idei work-life balance.

Niewłaściwe rozumienie idei WLB wiąże się z całkowicie rozbieżnym postrzeganiem pracy oraz życia prywatnego, czego przykładem może być:

• Skrajne ograniczenie czasu pracy do wymaganego minimum.
• Nie odbieranie telefonów z pracy po zakończeniu zmiany.
• Nieobecność podczas spotkań firmowych i na zebraniach, odbywających się poza godzinami pracy, nieprzychylność w stosunku do wyjazdów weekendowych itp.

Jak zadbać o balans między życiem prywatnym i zawodowym w pracy zdalnej?

Co nam najbardziej przeszkadza? Aż 55% badanych pracowników wskazało, że w trakcie home office najbardziej rozprasza ich surfowanie po Internecie, ploteczki na Messengerze lub oglądanie TV. W związku z zaistniałą rok temu pandemią COVID-19 przed wieloma managerami stanęło nagle bardzo trudne zadanie: zadbać o pracowników, aby byli oni tak samo efektywni i zaangażowani w pracę, jak przed epidemią.

Łącząc obowiązki zawodowe z prywatnymi, zachowanie work-life balance – czyli równowagi między tymi dwoma obszarami – może stać się naprawdę nie lada wyzwaniem. Pracownikom zdalnym, w przeciwieństwie do osób przychodzących do biura, o wiele trudniej jest wyznaczyć wyraźną granicę i jej nie przekraczać. Dlatego warto postawić na różne techniki, które nie tylko nas odstresują, ale też zmobilizują do pracy. Jednym z efektów pracy zdalnej jest na przykład wielozadaniowość, która to szczególnie od pierwszego kwartału 2020 roku stała się naszym niemal codziennym udziałem.

WLB vs. nowe, trudniejsze warunki.

W swoim domu nie zawsze mamy prywatny gabinet, dlatego na przestrzeni ostatnich kilkunastu miesięcy całe nasze życie 24h na dobę zaczęło toczyć się głównie w jednej i tej samej przestrzeni. W drodze powrotnej do domu wiele osób miało dla siebie choć chwilę, by się wyciszyć i odstresować. Tymczasem obecnie na nowo musimy kształtować swoje drobne codzienne rytuały, które pozwolą nam chociaż trochę oddzielić od siebie te dwa obszary i móc się zrelaksować. Jednym z nich może być na przykład schowanie laptopa do szafki od razu po skończonej już pracy.

Należy pamiętać, że osiągnięcie równowagi w pracy i życiu:

• Nie jest zależne od wykonywanego zawodu czy stanowiska.
• Nie oznacza równego podziału na pracę i czas wolny (załóżmy, tylko od godz. 8 do 16).
• Zależy od Ciebie, a nie Twego pracodawcy, współpracowników, tudzież najbliższych.
• Jest mierzone Twoim poczuciem satysfakcji, a nie na przykład liczbą godzin spędzonych w pracy.

Postaraj się mieć w życiu rzeczy, które są równie ważne albo ważniejsze niż praca.

Nawet najbardziej zaangażowany w pracę specjalista powinien mieć coś, co jego życie zawodowe zrównoważy. Dla jednych będzie to rodzina, dla innych grupa przyjaciół, podróże, sport lub jeszcze inne hobby. Taka zdrowa odskocznia od problemów zawodowych to także ochrona przed wypaleniem i szansa na bardziej efektywną pracę w czasie na nią przeznaczonym.

Reasumując, koncepcja równowagi pomiędzy pracą a życiem osobistym może być więc rozmaita, ponieważ każdemu z nas kojarzy się ona z czymś zupełnie odmiennym. W rzeczywistości powinna jednak zapewniać nam uczucie harmonii, spełnienia, przyjemności oraz spokoju.

Bogusia Bińkowska (Migotk@)

30 marca 2021